گزارش عملکرد مالي شامل صورت سود و زيان و صورت سود و زيان جامع
اجزاي تشکيل دهنده عملکرد مالي :
بخشهاي متعدد فعاليتهاي واحد تجاري داراي ويژگيهايي است که از نقطه نظر ثبات، مخاطره و قابليت پيش بيني با هم متفاوت است و اين امر افشاي جداگانه اجزاي تشکيل دهنده عملکرد مالي را در صورت سود و زيان و صورت سود و زيان جامع ايجاب مي کند.
گزارش درآمدها و هزينه ها : صورت سود و زيان - صورت سود و زيان جامع
درآمد: درآمد عبارتست از افزايش در حقوق صاحبان سرمايه به جز مواردي که به آورده صاحبان سرمايه مربوط مي شود.
هزينه: هزينه عبارتست از کاهش در حقوق صاحبان سرمايه به جز مواردي که به ستانده صاحبان سرمايه مربوط مي شود.
صورت سود و زيان جامع : صورت سود و زيان جامع به عنوان يک صورت مالي اساسي، بايد کل درآمدها و هزينه هاي شناسايي شده طي دوره را که قابل انتساب به صاحبان سرمايه است، به تفکيک اجزاي تشکيل دهنده آنها نشان دهد.
هدف از تهيه صورت سود و زيان و صورت سود و زيان جامع:
ارائه کليه درآمدها و هزينه هاي شناسايي شده طي دوره مالي است.
صورت سود و زيان جامع شامل درآمدها و هزينه هاي تحقق نيافته است :
بنابراين: در هنگام تحقق، گزارش مجدد آنها ضرورت نمي يابد.
اقلام تشکيل دهنده صورت سود و زيان جامع :
سود و زيان خالص دوره طبق صورت سود و زيان.
درآمدها و هزينه هاي تحقق نيافته ناشي از تغييرات آن دسته از داراييها و بدهيهايي که بر مبناي مستمر اساسا به منظور قادر ساختن واحد تجاري به انجام عمليات نگهداري مي شود.
درآمدها و هزينه هايي که طبق رهنمودهاي حسابداري به استناد قوانين آمره مستقيما در حقوق صاحبان سهام منظور مي شود.
تعديلات سنواتي( شامل اصلاح اشتباهات اساسي و آثار انباشته تغيير در رويه هاي حسابداري).
شرکت نمونه
صورت سود و زيان جامع
براي سال مالي منتهي به 29/12/2*13 - ( از چپ براست بخوانید )
|
**** |
سود خالص |
**** |
مازاد تحقق نيافته ناشي از تجديد ارزيابي داراييهاي ثابت |
**** |
سود(زيان ) تحقق نيافته سرمايه گذاريهاي بلند مدت |
**** |
سود جامع سال |
**** |
تعديلات سنواتي |
**** |
سود جامع شناسايي شده از تاريخ گزارشگري دوره مالي قبل |
صورت سود و زيان جامع در قالب:
- ارائه ترکيب جنبه هاي عملياتي با ساير جنبه هاي عملکرد مالي، و
- ايجاد امکان عملي ارزيابي بازده سرمايه گذاري واحد تجاري از طريق ارائه اطلاعاتي علاوه بر اطلاعات مندرج در ساير
- صورتهاي مالي اساسي،
به اهداف گزارشگري مالي کمک مي کند.
صورت سود و زيان :
براي ارائه اطلاعات مفيد جهت تصميمات اقتصادي، حداقل بايد موارد زير جداگانه نشان داده شود.
- سود يا زيان عملياتي
- سود يا زيان ناشي از فعاليتهاي عادي
- سود يا زيان غير مترقبه
ارائه جداگانه اقلام استثنايي و نتايج مربوط به عمليات متوقف شده نيز لازم است.
اقلام استثنايي: عبارت از اقلامي با اهميت نسبي است که منشا آن رويدادها يا معاملاتي مي باشد که درچارچوب فعاليتهاي عادي شرکت واقع مي گردد اما افشاي جداگانه آنها به لحاظ استثنايي بودن ماهيت يا وقوع ضرورت مي يابد.
نحوه انعکاس: مبلغ هر قلم استثنايي( منفردا يا در صورت تشابه نوع، در مجموع) بايد جداگانه و ترجيحا در متن صورت سود و زيان تحت سرفصل درآمد يا هزينه مربوط افشا شود
نمونه اقلامي که ممکن است در صورت اهميت نسبي استثنايي تلقي شود:
- زيان بلاياي طبيعي در مناطقي که وقوع آن به طورمتناوب انتظار مي رود (ماهيت)
- به هزينه بردن داراييهاي نامشهود خارج از فرآيند استهلاک (ماهيت)
- زيان ناشي از انتقال صنايع مزاحم به خارج شهر( وقوع)
- سود يا زيان حاصل از فروش يا خاتمه عمليات يک بخش از واحد تجاري (ماهيت)
- هزينه غيرمعمول مطالبات مشکوک الوصول (وقوع)
توقف يک بخش از واحد تجاري :
يک بخش از واحد تجاري جزيي از عمليات واحد تجاري يا گروه است که از اهميت نسبي برخوردار بوده، به طور جداگانه قابل شناسايي باشد و فعاليتها، داراييها و نتايج مربوط به آنرا بتوان به وضوح از بقيه فعاليتهاي واحد تجاري تفکيک کرد.
توقف يک بخش جهت انعکاس در زمره عمليات متوقف شده بايد داراي شرايط زير باشد:
- اثر با اهميت بر ماهيت و زمينه اصلي فعاليت
- قابل تشخيص بودن داراييها، بدهيها، نتايج عمليات و فعاليتهاي آن بخش.
نکات مهم:
- فروش و جايگزيني منظم داراييها جزء توقف عمليات محسوب نمي شود.
- فروش يا خاتمه عمليات يک بخش که براي بهسازي توليد يا صرفه جويي در هزينه صورت گرفته، بخشي از عمليات در حال تداوم محسوب مي شود.
نحوه ايجاد ذخيره براي عمليات متوقف شده
براي تعهدات ناشي از اتخاذ اين تصميم، که از محل سود عملياتي آتي بخش يا سود واگذاري داراييهاي آن جبران پذير نباشد، ذخيره در حسابها منظور مي شود. براي تعيين ذخيره موارد زير در نظر گرفته مي شود:
هزينه پايان خدمت دسته جمعي کارکنان
هزينه ادامه همکاري و کارکنان اصلي طي دوره کاهش عمليات
زيان فروش داراييها
مطالبات مشکوک الوصول ناشي از تصميم به توقف عمليات
زيان ناشي از جرايم قراردادها
شواهد ايجاد تعهد:
- اعلام رسمي برنامه توقف
- شروع عملي برنامه توقف يا وجود شرايط اجباري توقف
قصد فروش در غياب قراردادهاي الزام آور بيانگر ايجاد تعهد نيست.
نحوه انعکاس در صورتهاي مالي :
نتايج عمليات بخش متوقف شده از جمله سود يا زيان حاصل از واگذاري آن بخش به طور مجزا در صورت سود و زيان منعکس مي شود. درآمدها و هزينه هاي بخش متوقف شده در سرفصلهاي مربوط و ترجيحا در متن صورت سود و زيان جداگانه نمايش مي يابد. همچنين سود يا زيان حاصل از واگذاري بخش متوقف شده پس از تهاتر ذخاير منتقل شده از سال قبل، پس از سود( زيان) عملياتي منعکس مي شود.
افشاي اطلاعات در يادداشتهاي توضيحي :
مشخصات بخشي از واحد تجاري که در نظر است متوقف شود،
تاريخ موثر توقف فعاليت، و
نحوه توقف( فروش يا کنارگذاري).
اقلام غير مترقبه:
اقلامي با اهميت نسبي و بسيار غير معمول است که منشا آن رويدادهايي خارج از فعاليتهاي عادي شرکت بوده و از اين رو انتظار نمي رود به طور مکرر يا منظم تکرار شود. مثل زيان ناشي از بلاياي طبيعي يا مصادره داراييها.
نکته:آنچه براي يک واحد تجاري غير مترقبه است، لزوما براي واحد تجاري ديگر غير مترقبه نيست.
نحوه برخورد:اقلام غيرمترقبه و ماليات آن بايد در صورت سود و زيان جداگانه ارائه و دريادداشتهاي توضيحي به گونه مناسب تشريح شود. سهم اقليت از اقلام غير مترقبه مجزا نشان داده مي شود.
ماليات اقلام غيرمترقبه:ماليات يکبار با احتساب و بار ديگر بدون احتساب اقلام غيرمترقبه محاسبه و تفاوت دو رقم ماليات اقلام غيرمترقبه تلقي مي شود.
اقلام سنوات قبل شامل تغيير در برآوردهاي حسابداري و تعديلات سنواتي و نیز تعديلات سنواتي شامل آثار انباشته تغيير در رويه هاي حسابداري و اصلاح اشتباهات اساسي میباشد
تغيير در برآوردهاي حسابداري :
براي تهيه صورتهاي مالي برآورد اعداد و ارقام اجتناب ناپذير است. با وقوع رويدادهاي جديد، حصول تجربه بيشتر يا دستيابي به اطلاعات اضافي، تغيير در برآوردهاي قبلي ايجاد مي شود. نبايد به تغيير در برآوردها سير قهقرايي داد و ارقام سنوات قبل را تجديد نظر کرد.
- تغيير در برآورد ممکن است صرفا بر دوره جاري اثر داشته باشد. مثل: کمبود ذخيره هزينه آب و برق يا ذخيره م.م
- تغيير در برآورد ممکن است بر دوره جاري و دوره هاي آتي تاثير داشته باشد.مثل: تغيير عمر مفيد داراييهاي ثابت
تعديلات سنواتي :
تعديلاتي با اهميت نسبي است که به سنوات قبل مربوط مي شود و از تغيير رويه حسابداري يا اصلاح اشتباهات اساسي ناشي مي گردد. تعديلات سنواتي، اصلاحات تکرار شونده معمول و تعديل برآورد مالي انجام شده در سنوات قبل را شامل نمي شود.
تعديلات سنواتي موجب ارائه مجدد ارقام صورتهاي مالي سال قبل و تعديل مانده سود( زيان) انباشته اول دوره مي شود.
دلايل تغيير در رويه هاي حسابداري :
- ارائه مطلوبتر صورتهاي مالي
- الزامات قوانين آمره
- انتشار استانداردهاي حسابداري جديد
آثار مالي تغيير در رويه هاي حسابداري :
- سال مورد گزارش : صورت سود و زيان
- سالهاي قبل : تعديلات سنواتي
اشتباهات اساسي :
اشتباهاتي که در دوره مالي جاري کشف شده و از چنان اهميتي برخودار است که تصويرمطلوب صورتهاي مالي منتشره يک يا چند دوره مالي گذشته را مخدوش کرده و در نتيجه آن را فاقد اعتبار مي سازد، به گونه اي که چنانچه اين اشتباهات در زمان انتشار صورتهاي مالي مربوطه کشف مي شد، از انتشار صورتهاي مالي حاوي چنين اشتباهاتي خود داري مي گرديد.
اشتباهات رياضي
اشتباه در اعمال رويه هاي حسابداري
تعبير نادرست يا ناديده گرفتن واقعيتهاي موجود در زمان تهيه صورتهاي مالي
تغيير از يک رويه غير استاندارد حسابداري به يک رويه استاندارد
موارد تقلب
صورت سود و زيان :
اطلاعاتي که بايد در متن صورت سود و زيان يا در يادداشتهاي توضيحي ارائه شود:
افشاي اقلام هزينه هاي عملياتي بر اساس ماهيت هزينه ها
- هزينه استهلاک
- هزينه پرسنلي
- هزينه مواد
سود اعلام شده يا پيشنهادي هر سهم
طبقه بندي بر مبناي کارکرد هزينه - ( از چپ براست بخوانید )
**** |
فروش |
(****) |
بهاي تمام شده کالاي فروش رفته |
**** |
سود ناويژه |
**** |
ساير درآمدهاي عملياتي |
(****)
|
هزينه هاي عمومي، اداري و فروش
|
(****)
|
ساير هزينه هاي عملياتي
|
****
|
سود عملياتي
|
|
|
|
طبقه بندي برمبناي ماهيت هزينه - ( از چپ براست بخوانید )
**** |
|
فروش |
****
|
|
ساير درآمدهاي عملياتي |
|
****
|
تغيير موجودي کالاي ساخته شده و در جريان ساخت |
|
****
|
مواد مصرف شده |
|
****
|
هزينه دستمزد |
|
****
|
هزينه استهلاک |
|
****
|
ساير هزينه هاي عملياتي |
(****)
|
|
جمع هزينه هاي عملياتي |
****
|
|
سود عملياتي |
حساب سود وزيان انباشته :
بلافاصله پس از صورت سود و زيان دوره ارائه مي شود- ( از چپ براست بخوانید )
|
اجزاي تشکيل دهنده
|
**** |
سود يا زيان اول دوره |
****
|
سود يا زيان دوره |
****
|
تعديلات سنواتي |
****
|
مبالغ انتقالي از ساير سرفصلهاي حقوق صاحبان سهام |
سود قابل تقسيم و تخصيص |
|
****
|
سود سهام پيشنهادي |
(****)
|
مبالغ انتقالي به اندوخته هاي جاري( قانوني) و اختياري |
سود انباشته پايان دوره |
|
تغييرات حقوق صاحبان سهام :- ( از چپ براست بخوانید
ابزار ارائه
|
شرح
|
گردش سود و زيان
|
سود (زيان) انباشته |
يادداشتهاي توضيحي |
اندوخته ها |
يادداشتهاي توضيحي |
ساير اقلام (سرمايه و صرف سهام و ...) |
صورت سود و زيان جامع
مستقيما در حقوق صاحبان سهام |
• مازاد تجديد ارزيابي
• سود و زيان تسعير نرخ ارز برخي شرکتها
موارد خاص: |
شرکت نمونه
صورت سود و زيان
سال مالي منتهي به ۲۹/۱۲/۲*۱۳ - ( از چپ براست بخوانید )
تجدید ارائه شده
|
|
|
|
|
فروش:
|
500 |
|
|
|
600
|
عمليات در حال تداوم
|
190
|
|
|
|
175
|
عمليات متوقف شده
|
690
|
|
775
|
|
|
|
(555)
|
|
(620)
|
|
|
بهاي تمام شده کالاي فروش رفته
|
135
|
|
155
|
|
|
سود ناخالص
|
(83)
|
|
(104)
|
|
|
هزينه هاي اداري، عمومي و فروش
|
|
|
|
|
|
سود عملياتي:
|
40
|
|
|
|
56
|
عمليات در حال تدوام
|
12 |
|
|
|
(15)
|
عمليات متوقف شده
|
_
|
|
|
|
10
|
کسر مي شود: ذخيره زيان عملياتي ناشي از عمليات متوقف شده سال ۱*۱۳
|
52
|
|
51
|
|
|
|
6
|
|
9
|
|
|
سود حاصل از فروش داراييهاي ثابت مربوط به عمليات در حال تدوام
|
(30)
|
|
_
|
|
|
ذخيره زيان عملياتي که قرار است متوقف شود(هزينه استثنايي)
|
|
|
|
|
(17)
|
ذخيره زيان ناشي از فروش عمليات متوقف شده
|
|
|
|
|
20
|
*13
کسر مي شود: ذخيره زيان غير عملياتي ناشي از عمليات متوقف شده سال 1
|
|
|
3
|
|
|
|
28
|
|
63
|
|
|
|
(17)
|
|
(4)
|
|
|
کسر مي شود: هزينه هاي تامين مالي
|
11
|
|
59
|
|
|
سود حاصل از فعاليتهاي عادي قل از ماليات
|
(4)
|
|
(14)
|
|
|
ماليات سود فعاليتهاي عادي
|
7
|
|
45
|
|
|
سود قبل از اقلام غير مترقبه
|
|
|
|
|
12
|
زيان غير مترقبه ناشي از وقوع زلزله
|
|
|
|
|
4
|
اضافه مي شود: ماليات مربوطه
|
_
|
|
(16)
|
|
|
خالص
|
7
|
|
29
|
|
|
سود خالص سال
|
|
|
|
|
|
گردش حساب سود(زيان ) انباشته
|
7
|
|
29
|
|
|
سود خالص سال مالي
|
86 |
|
|
|
87
|
سود انباشته ابتداي سال
|
(11)
|
|
|
|
(10)
|
تعديلات سنواتي
|
75
|
|
77
|
|
|
|
_
|
|
14
|
|
|
انتقال درآمد تحقق يافته از حساب مازاد تجديد ارزيابي
|
82 |
|
120
|
|
|
سود قابل تقسيم
|
|
نظرات شما عزیزان: